Ábyrg fjármál eru okkur mikilvæg. Ingvar Arnarson lagði fram fyrirspurn um kostnaðinn við Bæjargarð í Garðabæ.
– Hver er núverandi staða á heildarkostnaði framkvæmda við Bæjargarðinn? –
– Óskað er eftir sundurliðun á kostnaði við Bæjargarðinn
– Hver er áætlaður heildarkostnaður við Bæjargarðinn við verklok?
– Óskað er eftir afriti af framkvæmdaáætlun Bæjargarðs.
Á þessu fyrsta ári kjörtímabilsins höfum við í Garðabæjarlistanum lagt fram 31 tillögu fyrir bæjarstjórn og því við hæfi að draga fram í hverju þær hafa falist og meðferð þeirra.
Tillögurnar hafa verið af ýmsum toga og fengið fjölbreytta meðferð meirihlutans. Allt frá því að hafa fengið nokkrar góðar samþykktar yfir í að vera felldar og teknar pólitísku eignarhaldi. Tillögur sem taka á ólíkum þáttum en allt málefnum sem við í Garðabæjarlistanum töluðum sterkt fyrir í aðdraganda kosninga.
Gagnsærri stjórnsýsla.
Við höfum verið að rýna í stjórnsýsluna og lagt til þó nokkrar tillögur til úrbóta þegar kemur að skýrari verkferlum og gagnsæi upplýsinga fyrir íbúa. Einhverjar eru í vinnslu og ein hefur þegar fengið fullnaðar afgreiðslu og breytt verklagi innan stjórnsýslunnar með formlegum hætti.
Fræðslumál
Okkar fyrsta tillaga í bæjarstjórn var um markvissa hinsegin fræðslu fyrir allt starfsfólk Garðabæjar sem var samþykkt til meðferðar hjá fræðsluráði og gerði það að verkum að allir stjórnendur grunnskólanna fengu fræðslu ásamt því að unnið er að sambærilegu fyrirkomulagi innan íþrótta- og tómstundasviðs.
Menntamál
Stytting vinnuvikunar þar sem fókusinn yrði á leikskólaumhverfið til að byrja með var felld. Því miður. Þar hefði verið hægt að stíga mikilvægt skref í að bæta umhverfi heillar stéttar sem starfar hjá Garðabæ. Fleiri tillögur sem taka á vinnuumhverfi kennara voru lagðar fram þar sem fókusinn var á tækni og vinnuhagræði með innleiðingu kerfis sem tekur utan um alla þætti sem varða skipulag og utanumhald kennslu. Tillagan var sett í farveg til frekari skoðunar hjá fræðslusviði. Önnur sambærileg tillaga um aukna kennslu í upplýsingatækni í takt við stafrænu byltinguna var færð til umræðu og úrvinnslu í skólanefnd. Sú tillaga hefur haft þau áhrif að í haust munum við fá til okkar alla kennsluráðgjafa og fá yfirsýn yfir þessa þætti skólastarfsins með það í huga hvernig megi gera betur.
Umhverfismál
Við lögðum fram tillögu um innleiðingu Heimsmarkmiðanna sem felld var inn í tillögu meirihlutans og hún samþykkt. Tillaga um umhverfisvænni ferðamáta starfsmanna bæjarins var flutt yfir í bæjarráð og síðar lagði meirihlutinn fram sambærilega tillögu um kaup á rafmangshjólum sem bjóðast starfsmönnum til afnota.
Lýðheilsumál
Við höfum ítrekað lagt fram tillögu sem tekur á frekari systkinaafslætti þegar kemur að íþróttaiðkun sem hefur verið send áfram inn í nefnd en ekki verið afgreidd. Lýðheilsa eldri borgara hefur verið á dagskrá hjá okkur þar sem við höfum lagt til að farið verði í samstarf við Janus heilsueflingu sú tillaga er enn í úrvinnslu inn í nefnd.
Innleiðing Barnasáttmála sameinuðu þjóðanna var ein af tillögum okkar sem var samþykkt í bæjarstjórn.
Tillaga okkar um að koma af stað framkvæmd við innleiðingu þeirra verkefna sem hafa verið samþykktar í vetur var síðan tekin pólitísku eignanámi og sett í nýjan búning meirihlutans.
Betri þjónusta við börn og fjölskyldur
Við lögðum fram tillögu um innleiðingu fjarþjónustu þegar kemur að velferð barna og ungmenna. Þar sem boðið yrði upp á fjarþjónustu fyrir ungmenni með kvíðaeinkenni, tilraunarverkefni til eins árs. Tillagan var lögð inn í fjárhagsáætlunargerð næsta árs því verður áhugavert að sjá hvernig henni verður lent í þeirri vinnu í haust. Mikilvægt mál um aðgengi ungmenna að mikilvægri þjónustu.
Húsnæðismál
Við lögðum fram djarfa og framsýna tillögu þess efnis að um 4% allra nýrra íbúða færu á leigumarkað, þeirri tillögu var hafnað.
Því má segja að við höfum sannarlega áhrif með því að setja mál á dagskrá og tala fyrir ákveðnum breytingum. Þó svo að við höfum ekki valdið til framkvæmda.
Virkjum lýðræðið – það skiptir máli.
Samningatækni Sjálfstæðisflokksins í Garðabæ verður seint kennd í háskólum. Meirihluti bæjarstjórnar kallar það samning að taka 130 milljónir af peningum bæjarbúa árlega, afhenda þá UMF Stjörnunni og setja nær engin skilyrði um hvernig beri að verja þeim miklu fjármunum í þágu samfélagsins.
Nýr samningur bæjarstjórnar við UMF Stjörnuna endurspeglar áherslur ráðandi meirihluta Sjálfstæðisflokksins. Meirihlutinn telur greinilega farsælast að ýta undir sjálfstýringu, hafa sem allra minnst afskipti og vonast til að mál, sem augljóslega þarf að taka á, leysist einhvern veginn af sjálfu sér. Meirihlutinn kýs að hafa samninginn galopinn. Fjármagni er ekki skipt upp eftir verkefnum eins og áður var. Og hvergi er að sjá áherslur sem vísa til sáttmálans um Heilsueflandi samfélag, sem meirihlutinn var svo ákafur um að undirrita rétt fyrir kosningar. Hingað til hefur ekkert bólað á framkvæmdum til heilsueflandi samfélags, en eðlilegt að vænta þess að þeirra sæi stað í samningi við íþróttafélag. En meirihlutinn kýs frelsið, sem fer svo vel í munni fulltrúa hans en birtist oftast í verkleysi eða sjálfstýringu.
Sá samningur er meira en undarlegur, þar sem hvergi bólar á væntingum eða áherslum samningsaðila. UMF Stjarnan sinnir gríðarlega mikilvægu hlutverki í samfélagi okkar með því skapa heilbrigða leið til uppvaxtar þar sem gildin skipta máli og viðhorf til verkefnanna er lykill að því hvernig til tekst. Áherslur Garðabæjar og Stjörnunnar ættu að vera hinar sömu, enda markmiðum þau sömu, að byggja samfélag þar sem allir fá notið sín á eigin forsendum. En samningurinn tæpir varla á neinu slíku. Markvissar aðgerðir í þágu fatlaðra barna og ungmenna eru engar, aðeins almennt orðalag sem ekki er byggjandi á. Né fyrirfram skilgreint fjármagn í þau ólíku verkefni sem þarfnast forgangsröðunar fjármagns. Aðeins er vísað í að gæta þurfi jafnvægis í rekstri ólíkra þátta eins og yngriflokkastarfs, meistaraflokksstarfs og afreksstarfs, en Stjörnunni algjörlega í sjálfsvald sett hvernig félagið nýtir rúmar 130 milljónir af almannafé á ári hverju.
Hvar er systkinaafslátturinn?
Í nýja samningnum er ekkert að finna um systkinafslátt af æfingagjöldum hjá Stjörnunni. Það hefði þó átt að vera hægðarleikur fyrir meirihlutann að ná slíku ákvæði í samninginn, í krafti þeirra miklu fjármuna almennings sem renna til félagsins. Og ekki má gleyma, að Sjálfstæðisflokkurinn lofaði kjósendum sínum systkinaafslætti fyrir síðustu kosningar! Garðabæjarlistinn hefur slíkan afslátt á stefnuskrá sinni og hefur ítrekað lagt tillögu þar um fyrir bæjarstjórn. Sú tillaga – og þar með líka loforð meirihluta Sjálfstæðisflokksins – situr föst í nefnd, í algjörri óþökk ungra barnafjölskyldna sem finna svo sannarlega fyrir kostnaðinum við að vera með tvö eða fleiri börn í virku íþróttastarfi í Garðabæ. En það er eins og staða ungra barnafjölskyldna skipti ekki máli í stóra samhenginu eða að þær fjölskyldur sem ekki hafa allt heimsins fé á milli handanna geti bara hunskast annað. Að búseta í Garðabær eigi hvort eð er ekki að vera valkostur fyrir alla. Þegar á reynir virðist hið göfuga loforð meirihlutans eingöngu hafa verið lagt fram til þess að fegra málstaðinn. Innantómt kosningaloforð sem aldrei átti að standa við.
Samningurinn dregur ekki fram neina framtíðarsýn. Slík sýn virðist ekki skipta meirihlutann neinu máli. Allir gera bara sitt í nafni frelsisins algjörlega sundurslitið án nokkurrar heildarsýnar um það samfélag sem við viljum stefna á að Garðabær sé og verði. Það er eins og ekkert sé hræðilegra í augum meirihlutans í henni veröld en að hafa sýn og eiga frumkvæði að því að gera betur í einstaka málaflokkum sem við vitum öll að standa höllum fæti og krefst útsjónarsemi og yfirsetu til að finna megi leiðir til árangurs.
Áhugavert verður að fylgjast með viðbrögðum sjálfstæðismanna í Garðabæ, nú þegar spáð er samdrætti í efnahagslífinu á sama tíma og meirihlutinn í bæjarstjórn leggur í afar fjárfrekar framkvæmdir þar sem ekkert má til spara. Allt er það undir þverrandi góðærinu komið
Nú þegar hefur verið ráðinn sérfræðingur í úttekt á stjórnsýslunni og hans verkefni er að finna peninga, eða öllu heldur hvernig megi verja fjármunum bæjarins betur. Það eitt og sér vekur eftirtekt þar sem sjálfstæðismenn hafa hingað til stært sig af því að vera eitt best rekna sveitarfélagið á landinu. Er farið að hrikta í undirstöðum þeirra fullyrðinga?
Verður aðkeypt félagsleg þjónusta mögulega talin óþarfleg eyðsla á fjármunum? Mun úttektin sýna að það hefði mögulega verið betri stjórnsýsla og ábyrgari rekstur að gera eins og flest önnur sveitarfélög og fjárfesta í innviðum jafnt og þétt til að tryggja lögbundna kjarnaþjónustu, í stað þess að senda þá sem hana þurfa hreinlega annað og borga fyrir það meira en góðu hófi gegnir?
Það kostar nefnilega þegar til lengri tíma er litið að fjárfesta aldrei í innviðum, grunnstoðum sem bera uppi heilt sveitarfélag. Nú er mögulega komið að skuldadögum.
Hvernig sjálfstæðismenn ætla að koma sér í gegnum þetta kjörtímabil án vandræða er erfitt að sjá. Garðabæjarlistinn stendur vaktina og heldur bæjarbúum vel upplýstum, því ekki gerir meirihlutinn það, eins og dæmin sanna. Fáir höfðu áttað sig á þeim gríðarlegu útgjöldum sem einn fundasalur hafði í för með sér enda aldrei sett utan um þá framkvæmd áætlun sem unnið skyldi eftir. Meirihlutinn einfaldlega jós peningum, hátt í hálfum milljarði, í framkvæmdina jafnóðum og þurfa þótti.
Í dag hefur meirihlutinn þegar tekið há lán, samtals um einn milljarð króna, til þess að standa undir byggingu Urriðaholtsskóla og fjölnota íþróttahúss í Vetrarmýrinni. Fjármögnunina átti að leysa einhvern tímann í framtíðinni, m.a. með sölu á lóðum þar í kring. Það þætti einhverjum háskalegt að stóla á opinn tékka framtíðarinnar. Spár taka sífelldum breytingum og við búum við viðkvæmt efnahagslíf sem á það til að taka dýfur með tilheyrandi kostnaði. Það er því óábyrgt að æða af stað með tryggingu í ef-inu og voninni þegar um svo mikla fjármuni er að ræða. Fjölnota íþróttahúsið eitt kostar að minnsta kosti 5 milljarða króna.
Og enginn er aurinn í kassanum.
Við í Garðabæjarlistanum munum fylgjast vel með hvernig sjálfstæðismenn ætla að viðhalda heimatilbúinni trú sinni á að aðalsmerki þeirra sé ábyrg fjármálastjórn.
Jafnréttisáætlun Garðabæjar er nú til endurskoðunar og af því tilefni lagði ég fram tvær tillögur á fyrsta fundi bæjarstjórnar eftir sumarleyfi. Önnur varðar endurskoðunina sjálfa og hin ráðningu í stöðu jafnréttisfulltrúa.
Í jafnréttisáætlunum birtast áherslur hvers tíma og því um að ræða lifandi plagg sem fer fyrir nefnd fjölskylduráðs til reglulegrar endurskoðunar. Áður fór reyndar jafnréttis- og mannréttindanefnd með það verkefni, en meirihlutinn kaus að leggja nefndina niður við upphaf kjörtímabilsins.
Jafnréttisáætlun endurspeglar tíðarandann og um leið varpar hún ljósi á afstöðu þeirra sem leggja línurnar. Okkur í Garðabæjarlistanum finnst mikilvægt og nauðsynlegt að gera ákveðnar breytingar á framsetningu áætlunarinnar, til að draga fram alla hópa samfélagsins og tryggja þeim pláss. Við viljum vekja athygli á þeim þáttum sem mikilvægt er að horfa til frá degi til dags í öllum verkefnum stjórnsýslunnar.
Í núverandi stefnu eru einstaka hópar ekki nefndir og skortir því verulega á skýra sýn sveitarfélagsins í málefnum þeirra. Þar má nefna hinsegin fólk. Í áætluninni er ekkert að finna um hvernig beri að mæta þeim hópi sérstaklega. Sama gildir um fatlað fólk og ekki má gleyma að huga að mismunandi stöðu fólks eftir aldri, litarhætti eða þjóðerni, svo eitthvað sé nefnt.
Við í Garðabæjarlistanum teljum rétt að draga fram það sem þegar er gert af metnaði í sveitarfélaginu okkar, svo íbúar sjái skýrt hvernig samfélagið tekur utan um ólíka hópa og sýnir þeim öllum virðingu. Við eigum að láta þá sýn ná til allra og þar er rétt að horfa til þeirra hópa sem lög um jafnrétti tiltaka sérstaklega. Sýnileikinn og skráðar reglur skipta máli og setja okkur þann ramma sem unnið skal eftir. Ef sýnin er óskýr og ramminn of almennt orðaður er hætta á að okkur yfirsjáist mikilvægir þættir. Málefni sem snerta okkur ekki beint verða þá útundan. Þess vegna þurfum við skýra og afdráttarlausa stefnu og henni þarf að fylgja aðgerðaráætlun svo jafnréttisáherslurnar verði markvissar og áþreifanlegar.
Okkur á það til að þykja jafnréttismál léttvægur málaflokkur en svo er svo sannarlega ekki. Flest stærri sveitarfélög hafa yfir að ráða jafnréttisfulltrúa einmitt til þess að tryggja yfirsýn og eftirfylgni með smáum sem stórum málum sem varða jafnrétti í sinni víðustu mynd. Mismunun getur leynst víða án þess að við áttum okkur endilega á því án fyrirhafnar. Meirihlutinn hafnar þessu og felldi tillögu okkar um að ráða í stöðu jafnréttisfulltrúa þrátt fyrir að í útgefnu efni um jafnréttismál sé t.d. varað við að fella jafnréttismál undir aðrar nefndir eindregið hvatt til þess að málaflokkurinn sé gerður sýnilegur með sérstökum umsjónaraðila til að styðja við og fylgja eftir.
Með von í hjarta förum við inn í haustið og tökum þátt í endurskoðun jafnréttistefnu Garðabæjar og leggjum okkar áherslur fram á sama tíma og landsþing Jafnréttisráðs fer fram í okkar góða bæ.
Ingvar Arnarson lagði fram eftirfarandi tillögu á bæjarstjórnarfundi 19.september.
Tillaga Garðabæjarlistans um að boðið verði upp á morgunhressingu/hafragraut og ávexti/grænmeti í nestistíma í grunnskólum bæjarins.
Bæjarstjórn samþykkir að boðið verði upp á morgunhressingu/hafragraut áður en skólastarf hefst á morgnana og að ávextir og grænmeti verði í boði í nestistíma fyrir grunnskólabörn í Garðabæ.
Greinagerð
Flestir þekkja mikilvægi þess að borða morgunmat. Með því að tryggja aðgengi allra barna að morgunhressingu/hafragraut áður en skólastarf hefst á morgnana, stuðlar Garðabær sem sveitarfélag að hollri og næringaríkri næringu í byrjun dags hjá börnum og ungmennum sem er í takti við innleiðingu samnings um heilsueflandi samfélag. Samningur sem var undirritaður fyrir margt löngu. Eins er mikilvægt að börn fái holla næringu yfir daginn og því gott að bjóða upp á ávexti og grænmeti í nestistíma
Bæjarstjórn samþykkti að vísa tillögunni til skólanefndar sem og leikskólanefndar til frekari umfjöllunar.
Sara Dögg skrifaði grein um vinnulag meirihlutans í Garðabæ þegar kemur að fjárhagsáætlunargerð
“Gerð fjárhagsáætlunar fyrir sveitarfélagið er eitt af stærstu verkefnum bæjarstjórnar Garðabæjar. Í fjárhagsáætlun felast ákvarðanir sem hafa áhrif á alla bæjarbúa með mismunandi hætti. Við í Garðabæjarlistanum hófumst handa í fyrra haust full eftirvæntingar og bjartsýni um að það þætti ekki annað en sjálfsagt að leggja af stað í slíka vinnu með samvinnu allra kjörinna fulltrúa. Þeirra fulltrúa sem bæjarbúar kusu til að fara með hagsmuni sína.
Fulltrúar minnihlutans fengu einn fund með fjármálastjóra og bæjarstjóra um fyrirhugaða áætlun. Áætlun sem meirihlutinn var búinn að stilla upp eftir sínu höfði. Því fór sem fór. Við fulltrúar Garðabæjarlistans samþykktum ekki fjárhagsáætlun enda birti hún ekkert af okkar sýn til verkefnanna eða forgangsröðunar fjármuna í þágu íbúa.
Nú hefst önnur umferð og við mætum bjartsýn til leiks. Fylgjumst með vinnulagi annarra sveitarfélaga þar sem lögð er sérstök áhersla á samráð og samtal um þá áætlun sem lögð verður fram. Jú, við sjáum glitta í lýðræðið handan við hornið í Garðabænum. Rétt svo. Pínulítið framfara skref frá fyrra fari. Nú verður samráðið með þeim hætti að fundurinn sem náðist í gegn í fyrra verður haldinn fyrr, sem vekur von um að núna verði ekki búið að niðurnjörva alla hluti áður en við fáum að kynna okkur þá. Hitt sem við fögnum hins vegar mjög er að í fyrsta skipti er í ferli þessarar mikilvægu vinnu er staður og stund fyrir pólitíska umræðu inn í nefndum sviðanna um forgangsröðun verkefna. Þótt umræðan komi inn á lokametrum vinnunnar þá fögnum við nýju stefi í vinnulagið. Það er nýtt og fagnaðarefni.
Þannig virkar lýðræðið og þannig eflum við ekki síður meðvitund okkar allra á rekstri sveitarfélagsins. Umfangi verkefnanna og þeirrar sýnar sem ákvarðanirnar lýsa.
Við höldum af stað borubrött með okkar tillögur í farteskinu, komum þeim inn í umræðuna í bæjarráði og bæjarstjórn næstu vikurnar og virkjum þannig lýðræðið á meðan valið stendur ekki um annað.
Í bæjarstjórn Garðabæjar erum við á milli umræða um ársreikning sveitarfélagsins. Ársreikningur ársins 2019 birtir áður þekkta stöðu. Meirihlutinn heldur sínu striki virðist gera sér það að leik að vanáætla tekjur hvar sem hægt er að koma því við. Þegar tekjurnar reynast svo, fyrirsjáanlega, töluvert hærri en áætlað var í ákveðnum liðum slær meirihutinn sér á brjóst og hælir sér af góðum rekstri og ábyrgri fjármálastjórn.
Við skoðun ársreikningsins vakna spurningar um ákveðna þætti og þær höfum við lagt fram fyrir hönd Garðabæjarlistans. Meginstef þeirra er mikilvægi gagnsærrar stjórnsýslu og ábyrgrar áætlunargerðar. Þegar tekjur eru kerfisbundið vanáætlaðar förum við á mis við þann lærdóm að meta innri og ytri áhrif tekna bæjarsjóðs sem er mikilvægasti lærdómurinn til þess að geta tekist á við skyndilegar og ófyrirsjánlegar aðstæður. Fjárhagsáætlunin er tæki til skilvirks rekstrar, ekki gerviplagg til að gera meirihlutanum kleift að hreykja sér af rekstrarsnilld. Fyrir utan þessa kerfisbundnu vanáætlun væri eðlilegt að ársreikningurinn sýndi skýra og sundurliðaða framsetningu á launagreiðslum bæjarstjóra og bæjarfulltrúa, svo dæmi sé tekið, enda um miklar fjárhæðir að ræða og þykir til siðs hjá öðrum sveitarfélögum.
Gagnsæi er gríðarlega mikilvægt aðhaldstæki í stjórnsýslu. Enn eitt dæmi um skort á slíku varðar upplýsingar um tengda aðila. Garðabær skilgreinir bæjarfulltrúa og maka þeirra sem tengda aðila að rekstri bæjarins, en undanskilur bæjarstjóra og aðra prókúruhafa sveitarfélagsins. Það gengur þvert gegn tilgangi skilgreiningar á tengdum aðilum. Hvers vegna nær gagnsæið ekki til allra? Ræður pólitíkin þar för, fremur en krafa um gagnsæi?
Við í Garðabæjarlistanum köllum áfram eftir meira gagnsæi, skýrari upplýsingagjöf og nákvæmari fjárhagsáætlun til að skapa sem allra réttasta mynd af stöðu sveitarfélagsins hverju sinni og frammistöðu meirihlutans við fjármálastýringu.
Staðreyndin er sú, að þegar markvisst er vanáætlað þá er hægt að breiða yfir aðra þætti eins og sívaxandi skuldasöfnun á hvern íbúa, litla fjárfestingu í innviðum þegar kemur að félagsþjónustu, uppbyggingu félagslegs húsnæðis eða bættri þjónustu og íbúðaformi fatlaðs fólks. Lítið sem ekkert saxast á biðlista eftir félagslegu húsnæði og talið gott og gilt þar sem biðtími er ekki lengri í Garðabæ en í Reykjavík. Það þykir árangur í herbúðum meirihlutans. En er það mælikvarðinn sem íbúar Garðabæjar sætta sig við?
Nú erum við í aðstæðum sem ekkert okkar hefur upplifað áður og ljóst að þar mun reyna mikið á samfélag okkar. Það kreppir að og Garðabær, eins og öll önnur sveitarfélög, verður að gera allt sem í valdi bæjarfélagsins stendur til þess að styðja við grunnþjónustu. Við þurfum að tryggja afkomu íbúanna, sem horfa fram á tekjumissi og jafnvel atvinnuleysi og við þurfum að tryggja rekstrarhæfni fyrirtækja. Augljóslega þarf að leggja mikla áherslu á að þeir sem minna mega sín fái alvöru viðspyrnu. Öllu skiptir að innviðirnir séu traustir. Fjárfesting í innviðum hefur verið ein megináhersla okkar í Garðabæjarlistanum frá upphafi. Við munum kalla eftir því að fjárfestingarþörf sveitarfélagsins verði metin og greind, í innviðum, félagslegu húsnæði, skólahúsnæði og íþróttahúsnæði og um leið fagna öllum skrefum sem meirihlutanum hugnast í þeim efnum til að halda uppi atvinnustigi og bæta þjónustu við alla íbúa.
